Quả kha tử có tác dụng gì? Cách dùng chữa viêm họng, khàn tiếng

Quả kha tử là hạt, trái của cây kha tử từ lâu đã nổ tiếng với công dụng chữa những cơn ho khan, ho kéo dài, viêm họng, khan tiếng ngăn ngừa vi khuẩn gây bệnh.

Vậy cụ thể quả kha tử chữa bệnh gì?

Quả kha tử là quả gì?

Quả kha tử (hạt, trái kha tử) còn được biết đến với tên gọi là cây chiêu liêu, kha lê lặc, thuộc họ Bàng (Combretaceae). Theo một số báo cáo của y học cổ ở Ấn Độ, các chuyên gia khoa học đã phát hiện loại thảo dược được sùng kính nhất trong các loại quả dược liệu trị bệnh.

Cây kha tử là cây gỗ cao khoảng 20m. Lá mọc đối và có cuống ngắn. Hoa mọc ở đầu cành hoặc kẽ lá, tràng hoa  có màu trắng, có mùi thơm.

Quả kha tử có hình trứng, nhọn ở hai đầu có đường kính khoảng 3 cm, và có chiều dài khoảng 3 – 5 cm, phần vỏ ngoài có màu nâu nhạt. Phần hạt bên trong cứng, thịt dày, vị chát, đắng, rất khó nuốt.

Quả kha tử trồng ở đâu?

Vị thuốc kha tử là hạt của loài cây ưa sáng khi trưởng thành. Kha tử mọc nhiều ở rừng thưa, rừng nửa rụng lá. Cây kha tử thường mọc ở các vùng bằng phẳng ven sông suối hoặc ven dọc đường đi, cây xuất hiện nhiều ở độ cao từ 300 – 700m. Ở Ấn Độ, chiêu liêu mọc trên cả đất pha sét và cát.

Quả cây kha tử được trồng rộng rãi khắp các tỉnh miền Nam nước ta. Trên thế giới, cây kha tử phân bố diện rộng trên khắp các nước Đông Nam Á như Lào, Campuchia, Thái Lan và Ấn Độ.

Nếu như trước đây, Trung Quốc phải nhập trái kha tử từ Ấn Độ và Việt Nam, thì nay nó đã trồng được ở các tỉnh Vân Nam, Quảng Đông của nước này.

Thu hái và chế biến quả kha tử

Người ta thường thu hái hạt kha tử vào khoảng tháng 6 đến tháng 8, phơi nắng cho khô lại. Để làm thuốc nên chọn quả già chín, vỏ ngoài có màu vàng ngà, thịt chắc là tốt, còn những loại trái non, ốm, lép không nên dùng làm thuốc.

Theo kinh nghiệm của thầy thuốc Đông y: Khi dùng quả kha tử nên rửa sạch, để ráo nước và sao sơ. Lúc dùng thì giã dập, bỏ hạt.

Thành phần hóa học trong quả kha tử

Trong hạt kha tử có chứa hoạt chất Tanin và các axit amin như galic, egalic, luteolic, chebulinic có tác dụng kháng vi khuẩn và vi rút rất tốt; Ngoài ra, nó còn chứa các chất Chebutin, terchebin có tác dụng phòng chống co thắt cơ trơn, giúp trợ tim, trị ho, chống các cơn co thắt dạ dày và ruột,…

Nhân quả chiêu liêu chứa tinh chất dầu màu vàng nhạt trong suốt, thuộc loại dầu bán khô, trong đó thành phần dược chất chủ yếu là các acid palmatic, oleic và linoleic có tác dụng giúp ngăn ngừa các bệnh ung thư hiệu quả.

Quả kha tử có tác dụng gì?

– Tác dụng quả kha tử điều trị các bệnh liên quan đến đường hô hấp như: ho gió, ho khan, ho có đờm, ho do cảm, ho do dị ứng, viêm phổi, ho lao.

– Kích thích hệ tiêu hóa, chống rối loạn tiêu hóa.

– Cải thiện hệ tim mạch, giúp tuần hoàn máu tốt hơn.

– Kháng viêm, kháng khuẩn.

– Điều trị kiết lỵ, trĩ, lòi đom rất hiệu quả.

– Tác dụng trị ngộ độc thức ăn.

– Điều trị ra mồ hôi trộm.

Trái kha tử theo Đông y có vị chua, hơi chát, có tính ôn là loại quả đa công dụng nên nó có thể chữa được một số loại bệnh sau:

Quả kha tử có tác dụng giúp trị ho do phế hư

Dùng kết hợp kha tử với cát cánh, cam thảo và hạnh nhân, mỗi loại 10g sắc nước uống mỗi ngày. Trẻ em bị ho cũng có thể sử dụng bài thuốc này. Trị ho là công dụng nổi bật nhất của quả kha tử được lưu truyền từ bao đời nay.

Quả kha tử có tác dụng giúp trị ho khản tiếng, họng sưng đau

Lấy trái kha tử, hạnh nhân, cam thảo, cát cánh, giã nhuyễn thành bột, pha thêm mật ong, vo thành viên để uống. Mỗi lần dùng 10-15 viên, ngày uống 2 lần khi có triệu chứng ho kèm theo đau rát cổ họng, amidan sưng đau lâu ngày.

Quả kha tử có tác dụng giảm đau hoắc loạn, thổ tả

Dùng Cam thảo, Can khương, Hậu phát, Lương khương, Kha tử, Mạch nha, Phục linh, Thảo quả, Thần khúc, Trần bì, mỗi vị dùng 50g tán thành bột mịn. Mỗi ngày dùng 5g uống với nước ấm.

Tác dụng của quả kha tử chữa ngộ độc do thức ăn

Dùng 5 trái kha tử nướng chín bỏ hạt, Hoàng liên 6g, Mộc hương 6g rồi tán làm bột mịn. Sau đó chia làm 3 lần uống trong ngày, chiêu với nước ấm để uống.

Tác dụng của quả kha tử chữa sâu quảng, vết thương lõm

Dùng Giáng hương 5g, Kha tử 10 hạt, Ngũ bội tử 10g, Thanh đại 3g. Tán bột trộn với dầu mè bôi vào vết thương bị lõm.

Công dụng của quả kha tử chữa tiêu chảy, trĩ nội

Dùng kết hợp kha tử với hoàng liên và mộc hương dưới tán bột mịn. Mỗi ngày dùng 5g bột thuốc pha cùng với nước ấm để uống.

Hoặc làm bài thuốc: 10g mỗi vị kha tử, cát cánh, cam thảo, hạnh nhân đem nướng lên, giã nhuyễn thành bột. Lấy một ít pha nước ấm uống có tác dụng trị tiêu chảy rất hay.

Công dụng của quả kha tử làm đẹp

Tác dụng làm đẹp của quả kha tử thường được nhìn thấy trong các loại kem trị mụn, trắng da. Chiết xuất từ hạt kha tử có công dụng làm mềm da, se khít lỗ chân lông khi kết hợp cùng với chiết xuất câu kỷ tử, bơ, cacao,… Đây đều là những thành phần dễ thấy trong nhiều loại kem dưỡng da hiện nay.

Cách dùng quả kha tử khô

Với thời tiết thất thường như hiện nay, việc không đảm bảo giữ đủ ấm cho cuốn họng sẽ gây ra những cơn ho khan, ho kéo dài, khản tiếng, làm cho cuộc sống của con người trở nên khó chịu, điều trị tốn thời gian mà không khỏi. Dưới đây là cách dùng quả kha tử đơn giản nhất

• Lấy khoảng 3 – 6gram quả kha tử khô.
• Sắc với 300ml nước, sau đó sử dụng
• Trẻ nhỏ 1 tuổi dùng liều 0,05 gram cứ 3 giờ uống 1 lần.

Cách sử dụng quả kha tử chữa ho

Quả kha tử chữa viêm họng là bài thuốc dân gian được lưu truyền từ lưu truyền rộng rãi trong dân gian. Dưới đây là một số cách cách sử dụng quả kha tử chữa ho hiệu quả.

Cách sử dụng quả kha tử chữa ho, viêm họng

Mỗi khi có dấu hiệu như thấy hơi rát họng bạn chỉ cần sử dụng vỏ quả chiêu liêu ngậm và nuốt nước, sau đó ngậm dần dần nuốt luôn cả bã. Lúc đầu dùng quả chiêu liêu hơi khó nuốt vì nó vừa chua lại vừa chát nhưng hiệu quả nó mang lại thì rất tốt.

Cách sử dụng quả kha tử trị ho cho bé

Với trẻ nhỏ hay bị ho hoặc viêm họng nên các mẹ chỉ cần dùng quả này chữa ho cho trẻ. Bằng cách nấu quả chiêu liêu này sau đó tách lấy vỏ quả, rồi đem giã nát cho thêm một ít nước vào đun sau đó lọc bả lấy nước cốt. Rồi lấy nước này pha với mật ong hoặc với sữa cho trẻ uống.

Cách sử dụng quả kha tử trị ho có đờm cho trẻ em

Dùng kha tử đem nướng, bóc vỏ rồi cho vào ngâm với cốc nước ấm có pha muối loãng. Sau đó cho trẻ ngậm và nuốt nước cho đến khi hết vị chát thì ngừng.

Cách sử dụng quả kha tử chữa ho khan, ho gió lâu ngày

Chuẩn bị: Quả chiêu liêu, đẳng sâm mỗi loại dùng 6g. Đem sắc tất cả các dược liệu trên với 300 ml nước, khi nước cạn còn 150 ml thì ngưng. Chia thuốc làm 3 lần uống trong ngày. Mỗi ngày dùng 1 thang.

Cách sử dụng quả kha tử trị khàn tiếng, ho do phế hư

Chỉ cần dùng 60 gam kha tử, 5 gam cam thảo, 15 gam cát cánh. Đem tất cả các dược liệu trên sắc 3 lần, sau đó trộn các lượt nước đã sắc lại với nhau rồi cô cạn lại còn khoảng 100 ml thì tắt bếp. Chia thuốc làm 4 phần, chia làm 4 buổi uống trong ngày. Nên dùng thuốc liên tục cho đến khi khỏi bệnh.

Cách sử dụng quả kha tử trị khô cổ, khàn tiếng

Chuẩn bị trái kha tử, ô mai, mật ong mỗi loại dùng 100g. Trộn tất cả các dược liệu lại với nhau, sau đó vo thành viên. Mỗi khi cảm thấy đau họng hoặc khó chịu, ngậm viên thuốc trên sẽ khỏi bệnh nhanh chóng.

Cách ngậm kha tử với mật ong

Có rất nhiều cách sử dụng kha tử, nhưng cách ngậm kha tử với mật ong hiện nay rất phổ biến. Cách thực hiện vô cùng đơn giản, bạn chỉ cần lấy vài hạt đập vỡ vỏ ngoài, cho lọ thuỷ tinh, rồi rót lượng mật ong vừa đủ sao cho mật ong ngập trong quả kha tử.

Sau đó đậy nắp kín khoảng 1 tháng sau là có thể dùng được. Khi bị ho, đau họng, lấy ra một ít ngậm nuốt nước.

Đối tượng sử dụng quả kha tử

• Bệnh nhân bị các bệnh ho do nhiều tác nhân khác nhau.
• Người bị kiết lỵ, trĩ, lòi đom, ỉa chảy.
• Người bị ngộ độc thức ăn.
• Người bị ra mồ hôi trộm.
• Người bình thường nên sử dụng để cải thiện hệ tim mạch, kích thích tiêu hóa, kháng khuẩn, kháng viêm, tốt cho sức khỏe.

Quả kha tử có dùng được cho bà bầu?

Trong dân gian ta từ xưa, đã dùng quả kha tử để chữa các bệnh như đau đầu, ngạt mũi, ho, cảm cúm, sốt cho bà bầu. Thông thường, phụ nữ khi mang thai không nên tự ý sử dụng thuốc tay nếu không có lời khuyên của bác sĩ. Theo các chuyên gia, sử dụng kha tử an toàn và mang lại hiệu quả rất cao.

Quả kha tử có dùng được cho trẻ sơ sinh?

Một số phụ huynh lo lắng con mình không thể dùng được kha tử, điều đó hoàn toàn không đúng. Theo bác sĩ nhi đồng, với trẻ sơ sinh bị viêm họng hay ho có thể dùng được mà không có tác dụng phụ.

Bằng cách dùng quả này tách bỏ vỏ giã nát cho một ít nước lọc vào đun rồi lọc lấy nước cốt. Dùng nước này pha cùng với mật ong hay sữa cho trẻ nhỏ uống.